Özbekistan'da İslam'a yasak üstüne yasak

1980 yılından bu yana Özbekistan'ı yöneten İslam Kerimov'un, nüfusunun yüzde 90'ı Müslümanlardan oluşan ülkede İslam karşıtı ve baskıcı politikalar yürüttüğü haberleri ile sık sık gündeme geliyor.

Bölgeden gelen son haber, Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te doğum evlerinde çalışan kadınların başörtüsü takmalarının yasaklandığı yönünde...

Yeni Şafak'ın Ozodlik radyosu'na dayandırdığı habere göre, Taşkent 2 numaralı doğum evinde başhekim Zuhra Najimova,  görevlilere başörtüsü takmamaları konusunda yazı imzalattı, kabul etmeyenler ise işten çıkarıldı.

İddiaları doğrulayan başhekim Zuhra Najimova, radyoya yaptığı açıklamada, “Özbekistan Cumhuriyeti İdari Kuralları 184. maddesine göre kamusal alana dini giysilerle girmek yasaktır" sözleriyle yasağı savundu.

DOĞUM EVLERİ VE PASAR YERLERİNDE BAŞÖRTÜSÜ ZULMÜ

Taşkent şehrinde yer alan diğer doğum evlerinde de başörtüsü yasağı uygulanırken, geçtiğimiz Mayıs ayında ülkenin Fergana, Kokand ve Taşkent şehir merkezindeki pazarlarda güvenlik görevlilerinin kadınlara başlarını zorla açtırdığı haberleri basına yansımıştı. 'Özgür Özbekistan' konferansına katılmak için İstanbul'a gelen İngiltere eski Büyükelçisi Craig Murray de iddiaları doğrulayarak, Müslümanların günde 5 vakit namaz kılması ile Ramazan'da oruç tutmasının bile yasak olduğunu söylemişti.

İSLAM'LA İLGİLİ YASAKLAR ARTIYOR

Ramazan ayında toplu iftarların yasaklandığı haberiyle yeniden gündeme gelen Özbekistan'da, öğrencilerin teravih başta olmak üzere tüm vakitlerde camide namaz kılması yasaklanmıştı. Sakal bırakmak, başkalarına kendi evinde bile olsa Kur'an öğretmek, gençlerin hacca gitmesi, sokakta İslam dini hakkında konuşmak, İslami kıyafetler giymek, hatta erkekler için okullarda din dersi almanın yasak olduğu bölgede, İslami kuruluşların faaliyetlerinin de radikal eğilimlere yol açacağı gerekçesiyle yasaklandığı gelen haberler arasında.

BİNLERCE 'SİYASİ' TUTUKLU VAR

Ancak tüm bu yasaklar dünyada yeterli yankıyı bulamıyor, ülkedeki muhalefete büyük bir baskı uygulanırken bölgede inceleme yapmak isteyen yabancı insan hakları örgütleri ve Birleşmiş Milletler raportörlerinin ülkeye giriş yapmasına izin verilmiyor. Sadece dini vecibelerini yerine getirmek isteyen insanların hapishanelere gönderildiği bilgileri de gelen bölgede, tam sayı bilenememekle birlikte 10 binin üzerinde siyasi tutuklu olduğu iddia ediliyor.

“KERİMOV YÖNETİMİ KOMÜNİZM DÖNEMİNDEN BETER"

Merkezi İstanbul'da bulunan Özbekler Birliği Derneği, ülkede yaşanan hak ihlallerini duyurmak amacıyla çalışmalar yürütüyor. Kurucular Kurulu Başkanı olan Prof. Dr. Alibay Yolyahşi, Özbekistan'ın Semerkant şehrinde yaşamış ve 1989 yılından itibaren 'Birlik Halk Hareketi' üyeliği ve birliğin Semerkant şubesi başkanlığı görevini yürütmüş. Muhaliflere gösterilen baskılar nedeniyle 1993 yılında memleketinden ayrılmak durumunda kalan Yolyahşi, Norveç vatandaşlığına geçmiş ve şimdi Türkiye'de yaşıyor. Son yasakla birlikte yeniden gündeme gelen Özbekistan'daki dini baskılar hakkında görüşlerini aldığımız Yolyahşi, ülkenin Kerimov'dan önce komünizm ile yönetildiğini, Kerimov'un Moskova tarafından Özbekistan yönetimine tayin edildiğini söylüyor. İslam'ın kominizim zamanında da yasak olduğunu ancak Kerimov rejiminde durumun daha kötü olduğunu belirten Alibay Yolyahşi, Özbek halkının dindar bir halk olduğunu dile getirerek Özbeklerin kominizim zamanında dahi baskılara rağmen erkek çocukların sünnet edilmesi, dini nikah kıyılması gibi fiilleri terk etmediklerini, toplumda her zaman namaz kılanların, oruç tutanların bulunduğunu kaydediyor.

“SADECE İBADETLERİNİ YERİNE GETİRMEK İSTEYEN MÜSLÜMANLAR HAPİSTE"

Her geçen gün artan şekilde İslam'ın baskı altında alındığı bölge ile ilgili olarak basında yer alan haberlerin doğru olduğuna değinen Alibay Yolyahşi, Özbekistan'da halkın 'vahhabilik, hizbuttahrir' gibi isimler altında korkutulduğunu, sadece ibadetini yerine getiren sıradan Müslümanların hapsedildiğini ifade ediyor. Kadınların birçok alanda başörtüsü yasağıyla yüz yüze olduğunu hatırlatan Prof. Yolyahşi, Kerimov rejiminin Müslüman halkı kendine düşman saydığını dile getiriyor.

Kerimov'un baskıcı politikaları nedeniyle yaşanan zulümleri dile getirecek, buna tepki gösterecek bir oluşumun ülkede bulunmadığını vurgulayan Yolyahşi, Türkiye'nin bu konunun çözümünde etkili rol oynaması gerektiğinin altını çiziyor.

“CUMHURİYET DEĞİL DİKTATÖRLÜK"

Özbekler Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aktivist Adem Çevik ise Özbekistan'ın yıllardır diktatörlük ile yönetildiğini vurguluyor. Bölgenin bir açık hava cezaevine döndüğünü söyleyen Çevik, rüşvetin her alanda söz sahibi olduğunu ve Türk iş adamlarının da baskı gördüğünü ifade ediyor. Ekonominin felç olduğu ülkede muhaliflerin suikastlere kurban gittiğine, halkın zorla devletin pamuk tarlalarında çalıştırıldığına işaret eden Adem Çevik, son olarak ülkede tesettür elbiselerinin satışının da yasaklandığını belirtiyor.

Birkaç arkadaş bir araya gelerek 5 yıl önce yaşanan zulümleri duyurmak için Özbekler Birliği ve Türkistan Birliği derneklerini kurdukları bilgisini veren Başkan Adem Çevik, her yıl düzenlenen panel, sempozyum, forum gibi çeşitli etkinliklerle insan hakları ihlallerini dünyaya duyurmaya gayret ettiklerini dile getiriyor. Özbekistan ve Türkistan'dan Türkiye'ye gelen muhacirlerin sorunlarıyla da ilgilenen dernek, muhacir okulları çalışmalarına da imza atıyor.

BU ÇAĞRI TÜRKİYE'YE

Canlarını kurtarmak için bin bir zorlukla Türkiye'ye gelebilen Özbeklere ikamet verilmesi, mülteci çocuklara eğitim hakkı sağlanması, sağlık ihtiyaçları için yardımcı olunması konusunda Türkiye'den yardım beklediklerini kaydeden Çevik, Türkiye'den iadesi istenen Özbek mültecilerin iade edilmeleri halinde hayatta kalmalarının asla mümkün olmadığını da belirtiyor.

Dünya Bülteni / Haber Merkezi