Tarihte bugün: İtalya Trablusgarp’a saldırdı

GÜNÜN OLAYI

İtalya Medeniyet Getirmek İçin(!) Trablusgarp’a Saldırdı (1911)

Trablusgarp’ı sömürge haline getirmek isteyen İtalya uygun zamanı bekleyerek 28 Eylül 1911’de Osmanlı Devletine bir ültimatom verdi. Osmanlı Devleti‘nden yirmi dört saat içinde Trablusgarp ve Bingazi’yi boşaltmasını istedi. Gerekçe olarak Trablusgarp’ın medeniyetten geri bırakılmış olmasını ve bölgedeki Hristiyanlara iyi davranılmadığını iddia etti. Osmanlı Devleti bu ültimatatomu reddetti. Bunun üzerine İtalya 29 Eylül 1911’de Osmanlı Devletine savaş açtı. Arkasından da Trablusgarp, Tobruk, Derne ve Bingazi’ye asker çıkardı. Büyük devletler bu konuda Osmanlı Devletini tamamiyle yalnız bıraktılar.

GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI

Sened-i İttifak (1808)

Ayanlar Anadolu ve Rumeli’de iltizam sistemi ile güçlenmişler hatta bölgeye tayin edilen bir kısım idarecilerin vekalet vermesi ile resmi görev bile üstleniyorlardı. II.Mahmut ayanları devlet otoritesi altına almak için 29 eylül 1808’de Sened-i İttifak adlı bir sözleşme imzaladı. Osmanlı Devlet anlayışında bir padişah ilk defa yetkilerinin bir kısmından taviz vermişti. Ayrıca bu sözleşme ile devlet ayanların varlığını hukuki olarak tanımış oluyordu. II. Mahmut Alemdar Mustafa Paşa’nın önerisi ile imzaladığı bu sözleşmeden pekte hoşnut değildi.

İstanbul Antlaşması (1913)

II.Balkan savaşı sonunda Bulgaristan ile Osmanlı Devleti arasında 29 Eylül 1913’te İstanbul antlaşması imzalandı. Bugün ki Türkiye-Bulgaristan sınırını da bu antlaşma belirlemiştir.

Almanya Savaştan Çekilme Kararı Aldı (1918)

Almanlar İtilaf devletleri karşısında yenilgiye uğrayarak geri çekilmeye başladılar. Bu gelişmeler üzerine Wilson ilkelerine sığınarak bir barış antlaşması için 29 Eylül 1918’de ABD’ye başvurmaya karar verdiler. Almanya’nın savaştan çekilme kararı savaşın sonucunu da belirlemiş oldu.

Bulgaristan Savaştan Çekildi (1918)

Fransız ve Sırp orduları karşısında Makedonya cephesi çöken Bulgaristan 29 Eylül 1918’de Selanikte bir antlaşma imzalayarak savaştan çekildi. Böylece müttefikler tarafında savaştan çekilen ilk devlet oldu.

Türk Cumhuriyet Amele ve Çiftçi Partisi (1930)

29 Eylül 1930 günü Edirne’de Mimar Kazım Tahsin Bey tarafından kurulmak istenmiş, ancak komünist eğilimli sayıldığından hükümetçe izin verilmemiştir.

Tito SSCB ile Anlaştı (1944)

29 Eylül 1944 imzalanan gizli antlaşma ile Almanların işgalinden kurtulan Yugoslavya topraklarının idaresi Tito’ya verilecekti. Savaş biter bitmez SSCB kuvvetleri Yugoslavya’dan ayrılacaktı.

Süleyman Demirel’in SSCB Ziyareti (1967)

Kıbrıs konusunda başta ABD olmak üzere batı dünyası tarafından yalnız bırakılan Türkiye sosyalist bloka yöneldi. Bu kapsamda Başbakan Süleyman Demirel 19-29 Eylül 1967 tarihleri arasında SSCB ziyaretini gerçekleştirdi.

Çin-Japon Antlaşması (1972)

İlişkilerini geliştirmek isteyen Çin ve Japonya aralarındaki otuz beş yıllık savaş durumuna son vererek 29 Eylül 1972’de bir antlaşma imzaladılar.

GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI

1499- İnebahtı Kalesi fethedildi.

1902- Fransız romancı Emile Zola, öldü.

1923- Filistin’de İngiliz mandası resmen yürürlüğe girdi.

1929- Muhsin Ertuğrul’un yönettiği ‘’Ankara Postası’’ filminin ilk gösterimi, İstanbul’da yapıldı.

1933- Komünist Enternasyonal Genel Sekreteri Georgi Dimitrov’un suçlandığı Almanya Meclisi Reichstag’ın yakılması soruşturmasında öteki sanık Marinus Van Der Lubbe, yangını çıkardığını itiraf etti.

1960- Demokrat Parti kapatıldı.

1972- Milliyet Sanat Dergisi’nin ilk sayısı çıktı.

1984- Yönetmen Atıf Yılmaz, 1984’de ‘’Bir Yudum Sevgi’’, bir yıl sonra da ‘’Dul Bir Kadın’’ adlı filmleriyle iki yıl üst üste Altın Portakal Ödülü’nü aldı.

1994- Eski Adalet Bakanı ANAP’lı Mehmet Topaç, Ankara’daki avukatlık bürosunda, yasadışı Dev-Sol örgütü üyesi oldukları iddia edilen 4 kişinin silahlı saldırısı sonucu öldü.

2003- Gazeteci Tuğrul Şavkay, vefat etti.

Dünya Bülteni / Tarih Servisi