Camilerin açık tutulması genelgesi yürürlükten kaldırılmıştır

Camiler, huzur ve sükûnun adresi, hayatın merkezidir. Kimi zaman hayatın karmaşası içinde insanların nefes almasını sağlayan ve onları manevi yönden yücelten bir mabet, kimi zaman çaresizler ve kimsesizler için sığınak, kimi zaman da yalnızlıktan bunalan ruhlar için sosyalleşme mekânıdır. İslâm kardeşliğinin ve birlikteliğinin sembolü olan camiler, belli kişi ve zümrelerin değil, kadın-erkek, genç-yaşlı her yaştan ve her sınıftan müslümanın rahatlıkla ziyaret edip ibadetlerini eda edebilecekleri yerlerdir.

Camilerden vatandaşlarımızın azami derecede istifade edebilmesini temin etmek ve cami merkezli din hizmetlerindeki etkinlik ve verimliliği artırmak amacıyla Başkanlığımızca çeşitli projelerin hayata geçirildiği bilinmektedir.

Bu çerçevede cami merkezli din hizmetlerinde verimliliğin artırılması için aşağıdaki hususlara riayet edilecektir:

1. CAMİ MERKEZLİ FAALİYETLER

Başkanlığımız, kurulduğu günden beri camilerin ibadet, eğitim, öğretim ve kültür merkezi olarak kullanılmasını sağlamak amacıyla yoğun çaba göstermektedir. Son yıllarda camilerimize yönelik hizmet çeşitliliği artarak devam etmektedir. Toplumun her kesimini din hizmetiyle buluşturmayı onurlu bir sorumluluk kabul eden, camilerde bilfiil görev yapan din görevlilerimiz, yirmi dört saat kapısı ve gönlü halka açık din gönüllüleridir. Bu itibarla camilerin açılış kapanış saatleri aşağıdaki esaslara göre yürütülecektir:

1. Camilerin, Diyanet İşleri Başkanlığı Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince gün boyunca açık tutulması esastır.
2. 1. Sabah ezanı, Diyanet takvimine uygun olarak güneşin doğmasından bir saat önce, Ramazan ayında ise imsak vaktinde okunacaktır. Sabah ezanıyla açılan camiler, mahallî durum ve çevre şartları göz önünde bulundurularak namazdan sonra kapatılacaktır.
   2. Camiler, sabah namazından sonra özel durum ve yerel şartlar dikkate alınarak, her gün öğle namazından en geç bir saat önce açılıp, yatsı namazından sonra kapanmak üzere gün boyunca açık tutulacaktır.

1. 3. Gerekli güvenlik önlemleri alınmak kaydıyla tarihî ve merkezî camiler sürekli açık bulundurulabilecektir.
   4. Yerel şartlar dikkate alınarak mülkî amir onayı ile camiler için farklı açık kalma süreleri belirlenebilecektir.

2. CAMİ GÖREVLİLERİNİN FAALİYETLERİ

Camilerde görev yapan din görevlileri, Allah'ın dinini öğreten, cami içinde ve dışında halkımızın kulluk bilinci ile yaşamasını temin amacıyla rehberlik üstlenen gönüllülerdir. Onlar zaman ve mekân gözetmeden dini bilgi ve manevi destek sunarak toplumun bütün kesimleriyle huzurlu, güvenli ve sağlıklı bir toplum inşa etmek amacıyla çaba sarf eden gönül erleridir. Gayeleri camiyi hayatın merkezi yapmak ve din hizmetini hayatın her alanında aksatmadan yürütmek olan din görevlilerimiz bu hizmetlerin ifasında aşağıdaki hususlara riayet edeceklerdir:

1. Cami veya müştemilatında din görevlileri için bir oda oluşturulacaktır. Ayrıca müftülükçe hazırlanan programların uygulanması için imkânlar ölçüsünde cami müştemilatında "Dini Danışmanlık Bürosu" açılacaktır. Mekân oluşturulamayan camilerin uygun bir bölümünde bu hizmetler yürütülecektir.
2. Cami görevlileri, Diyanet İşleri Başkanlığı Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan "Birden fazla imam hatip ve/veya müezzin kayyımı olan camilerde haftalık izin günü dışındaki günlerde, namaz vakitlerinde görevlilerin tamamı camide bulunurlar ve görevi nöbetleşe yaparlar." şeklindeki hüküm doğrultusunda, haftalık izin günleri hariç, görev yaptıkları camide hazır bulunacaklar ve vakit namazlarını sırayla kıldırıp müezzinlik yapacaklardır.
3. Kamu kurumları, iş hanı, sanayi bölgesi vb. kısmi zamanlı açık bulunan yerlerdeki cami ve mescitlerde görev yapan din görevlileri, görev yaptıkları caminin/mescidin kapalı olduğu vakitlerde:
4. 1. Müftülükçe belirlenecek bir camide din hizmeti sunmak üzere görevlendirileceklerdir.
   2. Uygun görülmesi halinde cami dışı din hizmetlerinde (sosyal kültürel içerikli) görevlendirilebileceklerdir. Görevlendirmelerde personelin ikameti vb. durumlar göz önünde bulundurulacaktır.
   3. Bu görevlendirmeler dışında ilgili kurumun açık bulunduğu saatlerde kurum çalışanlarına yönelik din hizmeti ve din eğitimi faaliyetlerinde bulunacaklardır.

4. Cami görevlileri, vakit namazları için ezandan en az yirmi dakika; cuma ve bayram namazları için ise en az bir saat önce camide hazır bulunacaklardır. İmam hatipler, cübbe ve sarıklarını giyerek ezandan önce mihraba geçeceklerdir.
5. Vatandaşlarımızın cemaatle kılınan namaza yetişebilmesi için akşam namazının farzından önce iki rekât namaz kılınacak kadar beklenecektir.
6. Cemaatin hafta içi ve hafta sonu yoğunluğu göz önünde bulundurularak en uygun günde görevlilerin haftalık izin kullanması müftülükçe belirlenecektir.

3. CAMİ BULUŞMALARI

Müslüman kimliğinin oluşmasında önemli bir rolü olan camiler, geçmişten günümüze dinî, sosyal ve kültürel bakımdan toplumu besleyen ve güçlendiren can damarları mesabesindedir. Camilerimizin fonksiyonlarını yerine getiremediği, insanların hayatından uzak bırakıldığı dönemlerde başta cehalet ve din istismarı olmak üzere, ciddi sıkıntıların yaşandığı aşikârdır. Bu itibarla;

1. "Sabah Namazı Buluşmaları" uygulamasına devam edilecektir. Programın halkımıza duyurulmasında azami derecede hassasiyet gösterilecektir. Program sabah namazını müteakiben Kur'an tilaveti, tesbihat ve kaside okumaları ile devam edip kısa bir sohbet ve dua ile bitirilecektir. Buna göre;

1. 1. Her il ve ilçede merkezî bir camide haftada bir gün mahallî şartlar ve cemaatin katılımı da dikkate alınarak sabah namazı buluşması tertip edilecektir.
   2. Cemaatin tümünün istifade edebilmesi için il ve ilçe müftülüklerinin planlaması çerçevesinde her hafta farklı bir camide de sabah namazı buluşmaları tertip edilebilecektir.

2. "Biz Bir Aileyiz, Cuma Gecesi Ailece Camideyiz" temasıyla cuma gecelerini değerlendirmek ve milli-manevi değerlerimizin yaşatılmasında ailelerimizi seferber etmek maksadıyla her cuma gecesi bütün camilerde akşam namazı ile yatsı namazı arasında Yasin-i Şerif, sohbet, tevbe-istiğfar ve duadan müteşekkil bir program düzenlenecektir. Programa bilhassa kadın ve çocukların katılımı teşvik edilecektir.
3. Camilerin bulunduğu köy/mahallelerde toplumun genelini ilgilendiren cenaze vb. durumlar ortaya çıktığında cami görevlileri vakitlice camide bulunacak, gerekli tedbirleri alacak, vaaz, Kur'an-ı Kerim tilaveti gibi irşat faaliyetleri gerçekleştirecektir. Bu durum ilgili müftülüğe bildirilecektir.

4. CAMİ DERSLERİ

Camiyi merkeze alarak manevi bir sorumluluk bilinciyle insanımıza faydalı olmak üzere çalışan görevlilerimiz, ibadetlerin sahih bir şekilde ifası, cami dersleri yapılması, sorulan sorulara cevap verilmesi, sorunlara Kur'an ve Sünnet'ten beslenen çözümler üretilmesi gibi önemli vazifeler icra etmektedirler. Bu çerçevede aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir:

1. Her cami için haftalık "Cami Dersleri" programı hazırlanacak ve bu program cami ilan panolarına asılacak, ayrıca cuma günleri vaaz ve hutbenin sonunda vatandaşlarımıza duyurularak programlara katılmaları teşvik edilecektir. Müftülükçe EK-1 dikkate alınarak hazırlanacak program, mevsim şartlarına göre planlanacaktır.

1. 1. Sabah namazının farzından önce hatim (bir veya/yarım cüz), Yasin ve Fetih Sureleri vb. Kur'an-ı Kerim tilavet edilmesi usul haline getirilecektir.
   2. Öğle veya yatsı namazından önce "Din Görevlisi ile 365 Gün" projesi kapsamında bir ayet, bir hadis, bir dua ve bir fetva okunacak ve Başkanlığımız yayınlarından istifade edilerek cemaate açıklanacaktır.
   3. Cemaatin katılımının yüksek olduğu vakit namazlarından sonra Kur'an-ı Kerim tilavet edilecek, okunan ayetlerin anlamı verilip beş dakikayı geçmeyecek şekilde açıklaması yapılacaktır.
   4. Akşam namazı ile yatsı namazı arasında Başkanlığımızca tavsiye edilen EK-2 eserlerden yararlanılarak tefsir, hadis, ilmihal ve siyer okumaları yapılacaktır.
   5. Programın uygulanmasında cami görevlilerinin tamamı görev alacaktır. İki veya üç namaz vakti açık olan kamu kurum, kuruluş ve iş hanı gibi yerlerdeki camilerde görev yapanlar bu programı, kurumun/iş hanının açık olduğu zamanlarda uygulayacaktır.
   6. Program, birden fazla görevlisi olan camilerde cuma günü; tek görevlisi bulunan camilerde ise cuma ve izin günlerinde uygulanmayacaktır.
   7. Programın uygulanması ve denetlenmesi müftülükçe sağlanacaktır.
   8. Program üçer aylık dönemler halinde planlanacak, müftülüğün onayı alındıktan sonra uygulamaya geçilecektir.

2. Her il ve ilçede en az bir camide haftada bir gün (cumartesi-pazar) Başkanlığımız yayınları arasında bulunan hadis kitaplarından hadis sohbeti tertip edilecektir.

3. "Cami Dersleri" ve "Hadis Sohbetleri" programları, programın uygulanacağı üç aylık dönemden önceki son mesai gününe kadar DHYS'deki ilgili ekrana girilecek ve müftülükçe onaylanacaktır.

5. CAMİLERDEKİ SES SİSTEMLERİNİN KULLANIMI

Başkanlığımızca camilerde yürütülen ibadet ve irşat hizmetlerinin huşu ve huzur içerisinde icra edilmesine; insan sağlığı ve çevresel faktörler dikkate alınarak caminin ahengini bozacak uygulamalardan uzak durulmasına özen gösterilmektedir. Ancak camilerde sesi nakletmek ve yükseltmek amacıyla kullanılan ses sistemlerinin kullanımından kaynaklı birtakım sorunlar yaşandığı bilinmektedir. Bu itibarla ses sistemlerinin kullanımında aşağıdaki hususlara riayet edilecektir:

1. Ezan ve salâ okunurken (minareden vb.) kullanılan cihazların ses düzeyinin ortalama 70-85 dB (desibel) arasında uygun bir seviyede tutulmasına özen gösterilecektir.
2. Ses cihazı kullanımının gerekli olmadığı küçük camilerde veya cemaatin az olduğu vakitlerde yalın sesle iktifa edilecek ve mikrofon kullanılmayacaktır. Ses cihazının kullanımına ihtiyaç duyulduğu hallerde, cami içi ortalama ses düzeyi 60-70 dB (desibel) arasında olacaktır.
3. Mikrofon vb. ses cihazlarının doğru kullanımı konusunda il ve ilçe müftülüklerince din görevlilerine yönelik mahallinde eğitimler düzenlenecektir. Kullanımın zaruri olduğu durumlarda mikrofonun ağza çok yakın tutulmaması konusunda din görevlileri bilgilendirilecektir.
4. Cami ve minare hoparlörlerinin montajı yapılırken cadde, sokak ve binaların konumuna dikkat edilecek, hoparlörlerin doğrudan binalara yöneltilmemesine özen gösterilecektir.

6. CAMİ MÜŞTEMİLATI VE KULLANIMA ELVERİŞLİLİĞİ

Büyük fedakârlıklarla inşa edilen camilerimizin yalnız ve ıssız bırakılmaması, herkese hizmet sunabilecek şekilde imar edilmesi; özellikle kadınların, engellilerin, gençlerin ve çocukların yeterince yararlanabileceği merkezler haline getirilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede camilerde aşağıdaki düzenlemeler yapılacaktır:

1. Camilerde kadınların ibadetine yönelik nezih ve uygun mekânlar hazırlanacak, karanlık, loş, soğuk bölümlerin kadınlara ayrılmasına izin verilmeyecektir. Abdest alma yerleri ve WC'lerin kadınların kullanımına uygun ve yeterli biçimde hazırlanması sağlanacaktır.
2. Fiziki alt yapısı müsait olan camilerde çocukların ve gençlerin gelip zamanlarını değerlendirebilecekleri, kitap okuyup ev ödevi ve araştırma yapabilecekleri okuma salonları oluşturulacaktır.

3. Camilerin abdest alma yerlerinin ve WC'lerin engelli vatandaşlarımızın erişimine uygun hale getirilmesi sağlanacaktır. Ayrıca cami girişlerinde ve son cemaat mahalline ulaşmada engelli vatandaşlarımızın kullanımı için rampa vb. sistemler sağlanacaktır.

7. DİĞER HUSUSLAR

1. Bu genelgede yer alan cami ve mescitlerle ilgili yükümlülükler müftülüklerce yürütülecektir.
2. Yapılacak olan harcamalar mahalli imkânlarla karşılanacaktır.
3. Bu genelgede zikredilen hususlar, din görevlileri, mülk sahibi hakiki ve hükmi şahıslarla koordinasyon ve işbirliği sağlanarak uygulamaya geçirilecektir.
4. 05.03.2013 tarihli ve 514 sayılı "Camilerin Açık Tutulması Genelgesi" yürürlükten kaldırılmıştır.

Bilgilerini ve gereğini rica ederim.

EK'LER  DEVAMINDA RESİMLERLE....

Prof. Dr. Ali ERBAŞ

Diyanet İşleri Başkanı

Diyanet Duyurular Sayfamız için TIKLAYINIZ

Diyanetliler Platformu  Grup sayfamıza katılmak için >>> TIKLAYINIZ

Dini Haberler Grup sayfamıza katılmak için >>> TIKLAYINIZ